Decius (romeins) - naam van een plebeïsch geslacht te Rome. Uit den tijd van de Romeinsche Republiek zijn verschillende personen van dezen naam bekend, o.a.
1° Publius Decius Mus, die in 343 het door de Samnieten omsingelde leger gered zou hebben ;
2° diens gelijknamige zoon, consul in 312, 308 en 297 v. Chr., die de Etrusken overwon. Van dezen D. en diens gelijknamigen zoon wordt vermeld, dat beiden zich ten doode zouden gewijd hebben. → Devotio.
3° In den keizertijd: keizer Decius (249—251), volledig: imperator Caesar C. M. Quintus Traianus Decius Augustus, * ca. 200 n. Chr., 249 door het leger tot keizer uitgeroepen, kwam weldra om, achtervolgd door de Goten en waarsch. verraden door Gallus, in de moerassen van de Dobroedsja. Onder hem valt een der heftigste Christenvervolgingen (→ Kerkvervolgingen). Bisschoppen en priesters werden onvoorwaardelijk ter dood veroordeeld; aan de overigen werd gelegenheid gegeven door offers hun afval te getuigen. Daar door de voorafgaande lange rustperiode aan velen de noodige weerstandskracht ontbrak, vielen niet weinige Christenen af, doch talloos velen bleven standvastig en vielen als martelaar.
W. Vermeulen.