Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 20-03-2019

Boletus

betekenis & definitie

Boletus - Boleet, een steelzwammengeslacht van de familie der Polyporaceeën, heeft bruine sporen op geklemde spoormembranen. Het geslacht omvat een 200 soorten, waarvan er ongeveer 50 bij ons voorkomen.

Eén soort, de woekerende boleet (B. parasiticus) leeft op stuifzwammen van het geslacht Scleroderma en is een paddenstoel van 6—8 cm met een geelbruinen opgezwollen steel en eveneens bruingekleurden, bij oudere exemplaren gescheurden hoed. De andere soorten zijn saprophyten, die in bosschen op bladaarde voorkomen. Het meest bekend is B. edulis of bulbosus. → Eekhoomtjesbrood. Andere eetbare soorten zijn: de ruwe boleet (B. scaber) met een vezeligen, grijswitten steel en bruingelen hoed van 15 cm doorsnede, die veel in berkenbosschen voorkomt; de kastanjeboleet (B. badius) 8 cm hoog met een doorsnede van 12—14 cm, komt veel voor in dennenmaar ook in loof bosschen; de koeienbol eet (B. bovinus) meestal in groepjes met geelbruinen hoed en vertakte buisjes ;de korrelige boleet (B. granulatus) met geelbruinen, 6—8 cm grooten hoed op een vrij dikken lichtgelen steel, die op de bovenste helft met donkerbruine wratjes bezet is.

Vergiftig zijn: de satansboleet (B. satanas) met grooten, dikken, grijsgroenen hoed, aan de onderzijde rood, op een rooden, geelgevlamden steel, overdekt met een netwerk, 6—7 cm hoog, endewolfsboleet, in klem op de vorige gelijkend, maar kleiner.

Niet vergiftig, maar met er op gelijkende soorten, die dat wel zijn, te verwarren, is de lijkkleurige boleet met geelgrijzen olijfkleurigen hoed. Een voor vergiftig gehouden, maar toch wel gegeten paddenstoel is de gepeperde boleet (B. piperatus) 3 cm hoog en 6—6 cm in doorsnede, goudgeel. Een verdacht soort, die men veilig bij de vergiftige paddestoelen kan rekenen, is de fraaivoetige boleet (B. calopus, zie Gr. kaloos = schoon, pous = voet) met scharlakenrooden, van onderen soms wat bruinen steel, waarop een olijfkleurige hoed van 9 cm. Uiterlijke kenteekenen om vergiftige en niet-vergiftige soorten van elkander te onderscheiden, zijn er niet. Ook het blauw worden, wanneer men hen doorsnijdt, is geen kenmerk hiervoor. Bonman

< >