Katholieke Encyclopaedie

Uitgeverij Joost van den Vondel (1933-1939)

Gepubliceerd op 01-04-2019

Baltimore

betekenis & definitie

Baltimore - voornaamste stad van den N.Amerikaanschen staat Maryland (39° 18' N., 75° 38'W.), belangrijk spoorwegknooppunt en een der beste havens van het Atlantische waterfront, gelegen aan de diepe en breede Patapscorivier, een der estuaria van de Chesapeake Baai, meer dan 270 km van den open oceaan. Bezit een vlieghaven.

Het N. en W. gedeelte van de stad rust nog op de hellingen van het Piedmontplateau en is gezonder dan de vlakkere deelen, die op een oud moeras werden opgetrokken. In 1930: 804 874 inw., w.o. veel negers. Vroeger was B. in hoofdzaak een exporthaven voor tarwe en steenkool en werden vooral fabrikanten geïmporteerd. Gedurende den wereldoorlog echter heeft de nijverheid er een grootere vlucht genomen (confectiën, staal en koper, machines, scheikundige producten en meststoffen, suiker en verduurzaamde levensmiddelen) (in 1929 bedroeg de totale waarde der industrieele productie 816 717 000 dollar), zoodat B. heden vooral ruwe stoffen in voert (petroleum, kopererts, rubber, koffie en suiker), en allerlei fabrikaten exporteert. Evenwel worden nog steeds groote hoeveelheden tarwe en steenkool uitgevoerd. In 1929 exporteerde de haven 1 532 000 ton (906 kg) goederen en importeerde er 6 186 000; bovendien werden 3 899 000 ton door de kustscheepvaart aangebracht, en 1 545 000 weggevoerd.

B. is het centrum van een bekende oestervisscherij. B. is de Katholieke hoofdstad van de V.S. van Amerika en de zetel van den aartsbisschop (suffr.: Charleston, Raleigh, Richmond, St. Augustin, Savannah, Wheeling en Wilmington). De stad bezit verschillende instellingen voor hooger onderwijs: de John Hopkins University (in 1930/31: 6 316 stud.; bekende medische faculteit), de University of Maryland (5 185 stud.), de Kath.

Loyola en St. Mary’s Colleges. In 1683 werd het eerste blokhuis op het huidige grondgebied van de stad opgericht; in 1904 werd B. bijna geheel door een feilen brand vernield. Polspoel. Het aartsbisdom Baltimore werd opgericht als bisdom in 1789; omvatte oorspronkelijk heel het gebied der Ver. Staten van N. Amerika; werd in 1808 aartsbisdom met vier suffraganen; thans tellen de V.S. 15 aartsbisdommen en 89 bisdommen.

Concilies van Baltimore. De vroegere diocesane synoden, ook na de eerste afsplitsing van nieuwe bisdommen, golden practisch voor heel de Kath. Kerk in de V.S. In de tweede helft der 19e eeuw zijn er echter driemaal nationale concilies bijeengeweest, die de kerkelijke organisatie der groote republiek ordenden en uitbouwden. Het eerste in 1852 (aartsbisschop Kenrick van B. apostolisch delegaat; aanwezig 6 aartsbisschoppen en 35 bisschoppen); het tweede in 1866 (onder aartsbisschop Spalding van B., met 7 aartsbisschoppen en 39 bisschoppen); het derde in 1884 (onder kardinaal Gibbons, aartsb. van B., met 13 aartsbisschoppen en 60 bisschoppen). De afgekondigde decreten zijn van groot belang geweest voor de ontwikkeling van het Katholicisme in de V.S. van N.Amer.; zij betuigen aanhankelijkheid aan de voornaamste Katholieke dogma’s en den H. Stoel, stellen besluiten vast omtrent het stichten van nieuwe bisdommen, seminariën en scholen, en regelen allerlei punten van het devotieleven en van de houding der Katholieken in het bijzondere Amerikaansche milieu (zielzorg onder de negers, vrijmetselarij, pers, vereenigingsleven, enz.).

L i t.: Acta et Decreta Concilii Plenarii (I Baltimore 1853, II Baltimore 1868, III Baltimore 1886) ; The Catholic Encyclopedia (II, 235-239). Gorris.

< >