Finsch Ahvenanmaa, archipel tusschen Botnische Golf en Oostzee. 80 eil. zijn bewoond door 27 104 bew. Hoogste punt van een rotsdrempel in de 20—40 m diepe Archipelzee in het O.
De Aa landzee in het W. is 200 m diep. Het grootste eil., Fasta A, is 640 km2 groot. De eil. bestaan uit graniet, bedekt met keileem en zand. Groote deelen hebben het karakter van een 20-30 m hooge schiervlakte. De temp. der koudste maand is —3 7°. De omliggende zeeën vriezen 2 maanden dicht.
De lente is koud, de zomer warm met 15,4’ in Juli. De heerschende wind is Z.W., het aantal dagen met neerslag is 137 en het regencijfer 545 mm. De plantenwereld omvat o.a. eik, esch, olm, den, beuk en spar, die via A. naar Zweden is gegaan. De fauna is rijk aan insecten en vogels. A. was al vroeg bewoond, wat o.a. blijkt uit resten van de Maglemose cultuur. In de 10e eeuw kwamen er de Zweden en met hen het Christendom. De Kastelholm, nu een ruïne, was de residentie van den Zweedschen leenheer. Het groot strategisch belang der eil. blijkt uit de vele veroveringen, die daarna volgden. In 1634 werd A. Finsch. In den Russ. tijd werd Bomarsund oorlogshaven, nu ruïne. Mariehamn is hoofdstad der prov. A. Alle Aalanders zijn Luth. en bijna allen zijn Zweden. Daarom wilde men zich in 1918 aansluiten bij Zweden, maar de Volkenbond wees de eil. toe aan Finland. De archipel werd mil. neutraal verklaard en kreeg autonoom bestuur met Zweedsch als officieele taal. De Aalander is een echte zeeman. De zeilvloot voor vrachtverkeer op lange routes breidt zich steeds uit. De veeteelt staat op hoog peil: uitvoer van boter en vleesch. 4,4% der oppervlakte is akkerland met granen en aardappelen. Een deel der bevolking leeft van vischvangst.
fr. Stanislaus..
