Katholicisme encyclopedie

Prof. dr. J.C. Groot (1955)

Gepubliceerd op 02-01-2020

RASKOLNIKI

betekenis & definitie

(Russ., afgescheidenen) of Oudgelovigen (Russ.: Starowjery) heten de Orthodoxe Russen, die zich in de tweede helft van de 17de eeuw van de officiële staatskerk hebben afgescheiden naar aanleiding van de wijzigingen, die patriarch Nikon in 1666 in de liturgische boeken en gebruiken heeft aangebracht. De werkelijke reden was echter de tegenstelling, die bestond tussen de eenvoudige en strenge geloofsbeleving der Oudgelovigen en de tendenzen van een nieuwe kerkelijke politiek.

De Oudgelovigen zijn tot de revolutie van 1905 voortdurend vervolgd. De meesten weken uit naar de grensgebieden van het Russische rijk; bekend zijn hun nederzettingen in de delta van de Donaumonding.

De Oudgelovigen zijn verdeeld in Popovtsy, die priesters hebben, en de Bjezpopovtsy of priesterlozen, die de wijdingen van de officiële Russische Kerk niet erkennen en in wier bedehuizen dan ook geen altaar meer staat (wel een ikonostase, die zich vlak voor de achterwand bevindt). Beide groeperingen vieren de eredienst volgens de boeken van vóór Nikons hervorming en met gebruik van de oude Russische kerkzang; bij de laatstgenoemde groep wordt de Eucharistische dienst uitgelaten.c. A. B.