YERSIKE, op de Kaarten Yrseke genoemd, of, zo als het, heden ten dage, meestal gespeld wordt, lersike, is een Dorp, op het Zeeuwsche Eiland Zuidbeveland gelegen, op het uiterste van den Oostkant des Eilands, digt tegen den Dijk. Van ouds was dit Dorp zeer vermaard, en moet een goed aantal vermogende inwooners bevat hebben.
Nog heden ziet men ’er verscheiden Straaten, doch in welker meesten veele Huizen merkelijk in verval zijn. Van de aloudheid des Dorps ontmoet men de onlochenbaarste kenmerken in het Kerkgebouw, zijnde geheel van Duifsteen. Volgens het jaargetal welk men daar binnen leest, moet het gewijde gestigt meer dan vijfhonderd jaaren heugen. Oorspronklijk was het een deftig Kruisgebouw; een gedeelte daar van, zijnde het Westlijke, door de vlammen verteerd, is niet wederom hersteld geworden. Veel duidelijker in ’t oogloopende overblijfsels, dan in de meeste oude Kerkgestigten, ontmoet men ’er van den voormaaligen Roomschen Kerkzwier, in de menigte van uitgehouwene Beelden van Martelaaren en Martelaaressen, op de uitstekken der Ovaalgebinten, binnen de Kerk, tegen de Zijdmuuren geplaatst, met de Werktuigen, waar mede zij om ’t leeven gebragt zijn, daar nevens. De Hervormde Gemeente wordt ’er door éénen Leeraar bediend.
Behalven eene jaarmarkt, hadt men ’er insgelijks, van ouds, eene Paerden- en Koemarkt; doch de laatste wordt niet meer gehouden. Het Regtsgebied van Yersike, bevat, Noord-, Zuid- en Westwaarts, eene uitgebreidheid van dreëntwintighonderd drieënzeventig Gemeten tweehonderd zevenëndertig Roeden. Op dien grond staan ongeveer honderd Huizen.Zie SMALLEGANGE, Kron. van Zeeland.
