'Cyberpunk' is ontstaan als een literaire afsplitsing binnen het science-fiction-genre (in het begin van de jaren tachtig), waarin de basisgedachte van George Orwell's 1984 ('Big Brother Is Watching You') in vele varianten is uitgewerkt. 'Cyberpunk'-literatuur speelt zich meestal in de nabije toekomst af, waarbij de 'good guys' vaak 'punks' zijn (mensen met sociaal afwijkend, niet getolereerd gedrag), en waarbij de samenleving vaak geregeerd wordt door 'een systeem' (iets machtigs en ook nogal anoniem).
Insiders karakteriseren de 'cyberpunk movement' verkort als 'The Movement'. De 'bijbel' van 'cyberpunk' is het boek Neuromancer van William Gibson uit 1984. Op televisie werd 'Max Headroom' de onovertroffen held van de 'cyberpunk'. 'Cyberpunk'-toppers op filmgebied: Blade Runner en Total Recall. 'Cyberpunk' als 'beweging' is ontstaan halverwege de jaren tachtig: een aantal mensen kwam tot de slotsom dat de westerse wereld ook geregeerd wordt door een 'systeem' (een technosysteem) en dat zij zelf gelijkenis vertoonden met de randgroeptypes, die in de literatuur de helden zijn (of juist graag wilden zijn!). Het heeft zich ontwikkeld tot een subcultuur, waar terminologieën dwars door elkaar heen gebruikt worden. Crackers, 'phreaks', anarchisten en ga zo maar door: ze zien zichzelf allemaal als 'cyberpunks' (hoewel hackers zich er vaak van distantiëren). 'Virtual reality', hallucinogene en noötropische drugs spelen ook een duidelijke rol: het mag, het is goed en het is leuk. Verschillen met de techno- en rave-sub- cultuur (in de muziek) zijn nauwelijks te ontdekken.
Op Internet bevinden zich verschillende 'E-zines', geschreven door 'cyberpunks' en handelend over 'cyberpunk'. Drie bekende zijn: Mondo 2000, Wired en Phrack.
