Euwe, Machgielis (Max) - Machgielis (Max) Euwe, prof. dr (1901- 1981), werd geboren op Ringdijk 45 in Watergraafsmeer, studeerde wiskunde en promoveerde in 1926 in A. Van 1921 tot 1954 was hij schaakkampioen van Nederland, een titel die hij aan Donner* kwijtraakte. In 1935 versloeg Euwe de Rus Alexander Aljechin, wereldkampioen sinds 1927, in A. met 15,5-14,5. Hij was daarmee de eerste Nederlander die ooit wereldkampioen schaken is geworden. Twee jaar later veroverde Aljechin zijn titel terug.
Tot 1946 was Euwe leraar aan het Gemeentelijk Meisjeslyceum aan de Reijnier Vinkeleskade en directeur van een levensmiddelenbedrijf (Van Amerongen); na het beëindigen van zijn carrière als toernooi- en matchschaker (van 1919 tot 1954) werd Euwe in 1964 hoogleraar in de informatica (Rotterdam, Tilburg). Na de Tweede Wereldoorlog hielp hij het schaakleven over de hele wereld organisatorisch voort. Van 1970 tot 1978 was hij president van de Wereldschaakbond (FIDE) en als zodanig organiseerde hij de "match van de eeuw" tussen Spasski en Fischer in 1972 te Reykjavik. In de laatste twee jaar van zijn presidentschap van de FIDE bereisde Euwe veertig landen, terwijl hij onvermoeibaar simultaan speelde en de landelijke schaakbonden overhaalde lid te worden van de FIDE. Euwe schreef 125 schaakboeken, die in vele talen werden vertaald. Op 8 nov. 1986 stelde mevr. Euwe het Max Euwe Centrum in de Paleisstraat 1 officieel in gebruik. Het centrum verhuisde in 1991 naar het Max Euweplein, dat ontstond na afbraak van het Huis van Bewaring aan de Weteringschans. Daar geeft een permanente tentoonstelling de persoon en de schaakactiviteiten van deze beroemde Nederlandse schaakgrootmeester weer. De schaakbibliotheek, die zich ook in het centrum bevindt, is voor iedereen toegankelijk.
LIT. Lodewijk Prins, In memoriam Max Euwe, Elseviers Magazine 5 dec. 1981; J. Wagener, Max Euwe-Centrum in Paleisstraat ruim een jaar jong, O.A. 1988, 25; Paul Arnoldussen en Annemarie de Wildt (red.), Stadsgezichten; honderd grote Amsterdammers uit de twintigste eeuw, 1999; Matthias Mooy, Welopgevoede schaaklogicus, De Groene Amsterdammer 14 apr. 2001.
