Aemilianus, cognomen van P.
Cornelius → Scipio A. Africanus Minor, die de zoon was van Lucius → Aemilius Paullus; in de keizertijd cognomen van verschillende romeinse gentes. Onder de naam A. zijn vooral bekend:1. Imperator Caesar Marcus Aemilius Aemilianus Augustus, afkomstig uit Mauretanië, romeins keizer in 253. Als gouverneur van Moesia streed hij met succes tegen de Goten en werd in 252 of 253 door zijn troepen tot keizer uitgeroepen. Hij rukte op naar Italië en werd de opvolger van Trebonianus Gallus en diens zoon Volusianus, die door hun manschappen werden omgebracht. Maar reeds in de herfst van 253, toen het bericht dat Valerianus tot keizer was uitgeroepen Rome bereikte, werd Aemilianus door zijn eigen soldaten vermoord.
Lit. A. Stein, Die Legaten von Moesien (Boedapest 1940).
G. Bersanetti, Valeriano ed Emiliano (Rivista di Filologia e di Istruzione Classica 26, 1948, 267-279). - Afbeeldingen van munten met Aemilianus’ beeldenaar bij R. Delbriick, Münzbildnisse von Maximinus bis Carinus (Berlijn 1940) 94-95 en bij B. M. Felleti Maj, Iconografia romana imperiale (Rome 1958) 211212.
2. Lucius Mussius Aemilianus, van 257-259 prefect van Egypte. In die functie moest hij in opdracht van keizer Gallienus een christenvervolging ten uitvoer leggen. Toen hij zich tot keizer liet uitroepen, werd Aemilianus door Gallienus’ generaal Theodotus gevangen genomen en gedood.
Lit. A. Stein, Die Praefekten von Aegypten in der römischen Kaiserzeit (Bern 1950) 143-145. [Nuchelmans]
