Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

SCHLEICHER, kurt von

betekenis & definitie

Duits generaal en staatsman (Brandenburg 7 Apr. 1882 - Neubabelsberg 30 Juni 1934), uit een oud Pruisisch officiersgeslacht, werd in 1900 officier en was tijdens Wereldoorlog I chef van een afdeling van de Generale Staf.

Na de oorlog was hij de rechterhand van de ministers Noske , Gessler en Groener en had een belangrijk aandeel in het onderdrukken van de extremistische woelingen. Vooral onder Groener was zijn invloed zeer groot en fungeerde hij als verbindingsman tussen de Rijksweer en de Rijksdag. Als zodanig had hij zijn relaties in alle partijen. In 1929 gen.-majoor en in 1931 luit.-generaal geworden, bewerkte hij (Juni 1932) de val van zijn chef Groener en het hele kabinet-Brüning en werd zelf minister van Rijksweer in het nieuwe kabinet-von Papen.

Toen het kabinet-v. Papen, waarvan hij de sterke man was, moest aftreden, werd von Schleicher zelf Rijkskanselier (2 Dec. 1932). Tevergeefs poogde hij de nat.-socialisten tot deelneming aan zijn regering te bewegen. Toen zijn hoop, deze partij voor zijn eerzuchtige doeleinden te gebruiken en zo mogelijk een splitsing in haar te bewerken (contact met Gregor Strasser) vervlogen was, zocht hij toenadering tot de vakbeweging. Op 28 Jan. 1933 weigerde Rijkspresident von Hindenburg hem de verlangde volmachten, waarop hij, na een nimmer opgehelderde poging tot een militaire staatsgreep, aftrad. Hitler werd zijn opvolger.

Ook nu gaf von Schleicher zijn politieke aspiraties niet op en hij schijnt contact te hebben onderhouden met de saamgezworen S.A.-leiders (zie Röhm). Bij zijn arrestatie uit dien hoofde werd hij met zijn echtgenote doodgeschoten.

Lit.: H. Brauweiler, Generäle i. d. deutschen Republik: Groener, S., Seeckt (1932); W. Schotte, Das Kabinett-Papen-S.-Gayl (1932); K. v. Reibnitz, Im Dreieck S. Hitler Hindenburg (1932); Buchheit, Im Schatten Bismarcks. Brüning, Papen, S, (1933); Müller-Scholl, S., deutsches Schicksal (1933); R.

Fischer, S., Mythos u. Wirklichheit (1933).

< >