Italiaans geschiedschrijver en politicus (Napels 3 Oct. 1827 - Florence 7 Dec. 1917), nam deel aan de Napolitaanse revolutie van 1848-1849, werd in 1859 professor in de geschiedenis aan de universiteit van Pisa, in 1862 aan het Istituto di Studi Superiori te Florence. Hij behoorde tot de conservatieve partij, werd in 1867 gedeputeerde, in 1884 senator, in 1891 minister van Onderwijs in het kabinet-Rudini.
Zijn bekendste werken zijn de meermalen vertaalde, lovende biografieën van Savonarola en Machiavelli, die, hoewel verouderd, nog veel van hun waarde hebben behouden.Bibl.: Storia di Girolamo Savonarola e de’ suoi tempi (2 dln, 1859-1861); Niccoló Machiavellie i suoi tempi (2 dln, 1877-1878); L’Insegnamento della Storia (1869); La questione meridionale (1889); I primi due secoli della storia di Firenze (1894-1898); Le invasioni barbariche in Italia (1901); L'Italia di Carlo Magno alla morte di Arrigo VII (1910); Storia politica e Istruzione (1914). Met De Leva richtte V. de Rivista storica italiana op; hij gaf ook de Storia politica d’Italia (10 dln, 1881 vlg.) uit.
Lit.: F. Baldasseroni, P. V. (met bibliogr., 1907); B. Croce, Storia della storiografia italiana II (1921), blz. 160 vlg.; L. Villari, Profilo di P. V. (1951).
