noemt men in de geologie de hypothese van A. G.
Werner (1749-1817), die meende, dat alle gesteenten uit water, hetzij als scheikundige neerslagen, hetzij als mechanische bezinksels waren gevormd. Vulkanische gesteenten zouden ontstaan zijn door het smelten van sedimenten door brandende steenkoollagen. J. Hutton (1726-1797) was de eerste die inzag, dat graniet uit magma in de diepte gekristalliseerd was en die het verband tussen dieptegesteenten en lava’s begreep. Daarmede was hij de grondlegger van het plutonisme, de hypothese die tegenover het neptunisme staat.
