Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

Gerrit hendricksz. van BREUGHEL

betekenis & definitie

Nederlands boekdrukker en dichter (Antwerpen ca 1573 - Amsterdam 5 Jan. 1635), was lid van de Vlaamse rederijkerskamer Het Wit Lavendel. Zijn kenspreuk was Bedenct u tis tijt. Breughel’s verdiensten liggen uitsluitend in het volksaardige en comische. Zijn poëzie heeft weinig betekenis, maar zijn kluchten en tafelspelen, in twee deeltjes Boertighe Cluchten (ca 1610), zijn niet alleen cultuurhistorisch waardevol — inzonderheid voor de Amsterdamse toestanden in het begin van de 17de eeuw — maar ook literair.

Ze vormen een schakel tussen de middeleeuwse en de nieuwe kunst. Enerzijds verwant aan de klucht der Renaissancekunstenaars leveren ze aan de andere kant het bewijs van de taaiheid der rhetoricale traditie.Bibl.: De tweede 50 lustige historiën ofte nieuwicheden Joh. Boccatii (1605, vert. uit het Frans van door Coomhert achterwege gelaten Decamerone-verhalen); Cupido’s Lusthof ende der Amoureusen Boogaert (1613, hoofs-amoureuze gedichten en emblemata).

Lit.: J. J. Mak, Vier Excellente Kluchten (Antwerpen 1948).

< >