Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

FENNOMANEN

betekenis & definitie

is de naam van een Finse partij, welker programma sedert 1810, toen de naam voor het eerst gebruikt werd, veel veranderingen ondergaan heeft. Men stelde nl. vertrouwen in de constitutie, die Alexander I het land had gegeven waarbij deze Russische tsaar Finland „onder de rij der naties plaatste”.

Porthan schiep de beweging; naast hem is dadelijk te noemen Jakko Juteini, die het Finse volk het eerste volkslied schonk. A. J. Arwidsson verkondigde de leus: „Zweden zijn we niet, Russen willen we niet zijn, dus moeten we Finnen zijn”. Eerst onder leiding van Snellman kreeg zij een sterk polemisch karakter; zij was er op uit het Finse nationale gevoel te verheffen door middel van het gebruik der Finse taal. Snellman vond bekwame opvolgers in Zachris Topelius (1818-1898), die door zijn lyriek en zijn historische novellen zijn volk zo wist te treffen, dat men hem „Oom Topelius” noemde, en in A. E. Ahlqvist (1826-1889), die onder de schuilnaam Oksanen in 1860 een dichtbundel Vonken uitgaf, waarin hij voor zijn volk Finlands geschiedenis en taal verheerlijkte. Zeer bekend zijn de aanvangswoorden van zijn hymne: „Nousee riennä, Suomen mieli!”, „O verhef u Finse taal”. Ten slotte liep dit uit in een scherpe oppositie tegen het Zweeds, omdat het Fins een gelijkgestelde positie moest worden verzekerd.

< >