Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

CHRISMON

betekenis & definitie

is een meer of minder versierd letterteken, eerst op een y gelijkend, doch in latere tijden bijna altijd van een C-vormige gedaante. Van de tijden der Merovingers tot de 13de eeuw komt het in oorkonden, vooral aan het begin daarvan, voor en gold als een symbolisch teken voor de invocatie (aanroeping).

In die der Merovingers en der oudste Karolingers vindt men vaak een C voor de signum-regels. De middeleeuwse boeken verklaren het teken als het monogram van het woord Christus, het Iabarum. Tironische verkortingen, die soms in de chrismen der Merovingers voorkomen en ante omnia Christus, Christus of amen betekenen, bevestigen zulks. Tijdens het Interregnum verdwijnt het chrismon uit de oorkonden der Duitse koningen en ook in particuliere oorkonden komt het na de 13de eeuw niet meer voor.

< >