Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-06-2022

Absolutie

betekenis & definitie

betekende oudtijds een rechterlijke vrijspraak, maar wordt thans bijna uitsluitend gebruikt op kerkelijk gebied waar het in de eerste plaats de vrijspreking van den berouwhebbenden zondaar aanduidt. In de R.K. kerk onderscheidt men de sacramentele en de kanonieke absolutie.

De sacramentele absolutie is een essentieel bestanddeel van het Sacrament der Biecht. De Kanonieke absolutie heeft een kerkrechtelijk karakter en is de vrijspraak van banden (censuren of reservaties), waarmee de zondaar voor en door de kerk is gebonden.Men gebruikt het woord absolutie soms voor absoute. Absolutie is ook een Nederlands woord voor absolutio als term in het breviergebed.

Absolutie van de instantie

kon bij het militaire strafproces plaats hebben, wanneer weliswaar niet voldoende bewijzen aanwezig waren, om den beklaagde schuldig te verklaren, doch het berekenbaar mogelijk was, dat te eniger tijd nog nadere bewijzen zouden kunnen worden verkregen. De beklaagde werd dan voorlopig niet verder lastiggevallen, doch een hervatting van het proces tegen hem kon te allen tijde nog plaats hebben. De absolutie van de instantie is afgeschaft bij de wet van 31 Oct. 1912 (Stbl. No. 337), bij welke wet „de Regtspleging bij de Landmagt ingrijpend werd gewijzigd en aangevuld.” {z militaire rechtspraak).

Het woord absolutie is in de protestantse geloofsleer in onbruik geraakt en heeft in de oude Lutherse belijdenisgeschriften de betekenis van „de Stem Gods. die van den hemel klinkt” den berouwvollen zondaar vergiffenis schenkend (Aug. 25, p. 27; KI. Katechismus vom Amt der Schlüssel). Daar in de Prot. geloofsleer bij de vergeving het volle accent komt op de genoegdoening in het Kruisoffer van Christus, is voor de door den priester uitgesproken absolutie van het Rooms-Katholicisme in het Protestantisme de leer der rechtvaardigmaking in de plaats gekomen.

< >