Zwartsluis, een aanzienlijk dorp in de Nederlandsche provincie Overijssel en 3 1/4de uur gaans ten noorden van Zwolle, ligt aan het Zwarte Water, hetwelk hier het Meppeler Diep opneemt. Met eenige buitengehuchten telt het ongeveer 4500 zielen. Men heeft er eene Hervormde, eene Doopsgezinde en eene Christelijk-Gereformeerde gemeente, — voorts vier lagere scholen, eene voor meer uitgebreid lager onderwijs, eene gymnastiek-, eene teeken-, eene bewaar- en eene normaalschool, een departement der Maatschappij: Tot Nut van ’t Algemeen enz., benevens 8 scheepstimmerwerven, 12 kalkbranderijen, 4 touwslagerijen, eene tabakskerverij, eene koffijstroopfabriek enz.
Zwartsluis werd in 1672 geruimen tijd door de Munsterschen bezet en was in 1799, tijdens de landing der Engelschen en Russen in Noord-Holland, getuige van eene mislukte poging, om er de Oranje vaan te verheffen. Ontzettend had deze plaats in Februarij 1825 te lijden van den watervloed. Elf personen kwamen daarbij om het leven en meer dan 40 huizen werden geheel vernield en omstreeks 200 min of meer beschadigd.