Valentinianus. Onder dezen naam vermelden wij drie Romeinsche Keizers, te weten:
Flavius Valentinianus I, geboortig uit Pannonië. Hij bekleedde reeds vroeg hooge militaire waardigheden en onderscheidde zich onder Julianus door dapperheid en krijgsbeleid. Na den dood van Jovinianus werd hij den 26sten Februarij 364 te Nicaea tot keizer gekozen, en moest zich gedurende de jaren van zijn bewind hoofdzakelijk bezig houden met het beschermen der grenzen van het Westersche Keizerrijk tegen de invallen der naburen, hoewel hij tevens niet verzuimde, het heil des volks door vreedzame maatregelen, vooral door het stichten van académiën en scholen, te bevorderen. Hij bragt den Alemannen eene nederlaag toe, versterkte de grenzen in de Rijnstreek door vestingen, viel meer dan eenmaal in het gebied der Germanen, rukte voorwaarts naar de Donau, om tegen de Quaden te strijden, maar overleed reeds in den daarop volgenden winter te Bregetio, in de nabijheid van het hedendaagsche Komorn (17 November 375).
Valentinianus II, een zoon van den voorgaande en van Justina. Hij werd na den dood zijns vaders, hoewel pas vier jaren oud, tot Keizer uitgeroepen en door zijn ouderen broeder Gratianus als mede-keizer erkend, waarna hem het bewind werd toegewezen over Italië, Illyrië en Afrika. Nadat Gratianus door Maximus van den troon gestooten en gedood was, werd ook Valentinianus door laatstgenoemde uit Italië verdreven, maar in 388 door Theodosius, die aan Maximus bij Siscia eene nederlaag toebragt, in zijne heerschappij hersteld. Nu zwaaide hij den schepter over het geheele Westersche rijk, maar werd in 392 door den Frank Arbogast te Vienna vermoord.
Flavius Placidius Valentinianus III, een zoon van Constantius, den dapperen veldheer van Honorius, die met laatstgenoemde korten tijd de heerschappij over het Westersche rijk gedeeld had, en van Placidia, eene dochter van Theodosius de Groote. Reeds op zesjarigen leeftijd werd hij door Theodosius bekleed met het Keizerlijke gezag over het Westersche Rijk (425). Zijn bestuur of liever dat van Placidia onderscheidde zich door tallooze blijken van lafheid en wreedheid en kwam het Rijk op aanzienlijke verliezen te staan. In 427 maakten de Wandalen zich meester van de provincie Afrika, en Valentinianus zag zich genoodzaakt, in 435 hunne heerschappij aldaar te erkennen. Ook Gallië onttrok zich grootendeels aan het gezag der Romeinen, en omstreeks het jaar 450 vestigden zich de Saksen in Brittanje. De inval der Hunnen onder Attila werd wél is waar in 451 door den bloedigen slag op de Catalaunische Velden (Chalons) gekeerd, maar Attila deed toch in 452 een inval in Italië, waarvan de herhaling voorzeker alleen door zijn plotselijken dood verhinderd werd. Valentinianus werd in 455 door den wraakzuchtigen Petronius Maximus omgebragt.
