Provocatie of uitdaging kan geschieden tot het houden van een tweegevecht. In het strafregt geeft men dien naam aan de omstandigheid, dat iemand een misdrijf gepleegd heeft, nadat hij door de woorden of daden van hem, tegen wien dat feit is volbragt, daartoe was aangeprikkeld. Of er provocatie aanwezig was, moet beoordeeld worden uit de feiten, met inachtneming van personen, tijden, plaatsen enz.
De Code Pénal noemt (in art. 321 en volgende) voorbeelden op van gevallen van provocatie. Provocatie maakt niet straffeloos, want eene onvermijdelijke noodzakelijkheid tot het begaan van een misdrijf, zooals bij zelfverdediging, zoekt men hier te vergeefs. Provocatie leidt alleen tot vermindering van straf.
