Mamertijnen noemden zich naar Mamers (Mars) Samnieten uit Campanië, die in dienst waren geweest van Agathocles en, na zijn dood ontslagen (289 vóór Chr.), zich op verraderlijke wijze hadden meester gemaakt van de stad Messana. Hier hadden zij de mannelijke ingezetenen verjaagd of omgebragt, om een roofstaat te vormen, die te land en ter zee angst en schrik verwekte. Eindelijk werden zij overwonnen door Hiëro II bij Mylae, hoewel zij 8000 man sterk waren, waarna deze hen in Messana belegerde (265 vóór Chr.). Eéne partij der Mamertijnen riep de Carthagers om hulp, en eene andere wendde zich in 264 tot de Romeinen.
Deze zonden den consul Appius Claudius derwaarts, die de Carthagers uit de stad dreef. Juist deze gebeurtenissen gaven aanleiding tot den eersten Punischen oorlog.
