Jan van Mabuse, een beroemd schilder, tijdgenoot van Lucas van Leyden en geboren omstreeks het jaar 1470 in Henegouwen te Maubeuge (Mabuse), waaraan hij zijn naam ontleende, heette eigenlijk Gessart of Gossaert. Nadat hij in de Nederlanden geruimen tijd de schilderkunst beoefend had, begaf hij zich naar Italië, waar hij hoogst waarschijnlijk de kunstgewrochten van Leonardo da Vinci en Michele Angelo bestudeerde. Naar zijn vaderland teruggekeerd, verwierf hij grooten roem, maar verviel tot eene losbandige levenswijs, zoodat men verbaasd moet staan over het geduld, de bekwaamheid en den goeden smaak, die men in zijne schilderstukken opmerkt. Van Utrecht, waar hij eenigen tijd gewoond had, vertrok hij naar Middelburg, waar hij eene „Afneming van het Kruis” schilderde, welke later door het vuur is vernield.
Zijne ligtzinnigheid was oorzaak, dat hij aldaar in de gevangenis geworpen werd, en ook hier vervaardigde hij fraaije teekeningen, welke echter verloren zijn gegaan. Van Middelburg ging hij naar Londen, waar hij het stuk: „Het huwelijk van Hendrik VII met Elizabeth van York” schilderde en de kinderen des Konings portretteerde. Vervolgens leerde keizer Karel V hem kennen en schonk hem een prachtig kleed van gebloemd damast. De schilder echter verkocht het en maakte goede sier van de opbrengst, en toen hij vóór den Keizer verschijnen zou, hulde hij zich in een gewaad van papier, waarop hij de bloemen van het damast op verrassende wijze had nagebootst. Hij overleed te Antwerpen in 1532. Zijne schilderijen versieren onderscheidene muséa; men heeft van hem eene: „Aanbidding der Koningen” op Howard Castle in Engeland en in het Louvre te Parijs, — eene: „Kruisiging” en eene: „Goudweegster” in het muséum te Berlijn,— eene: „Danaë” in de Pinacotheek te München, enz.
