Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 08-08-2018

Jonson

betekenis & definitie

Jonson (Benjamin), gewoonlijk Ben-Jonson genaamd, een Engelsch tooneeldichter en een vriend van Shakspere, werd geboren te Westminster den 11den Junij 1574 (of 1573), bezocht de lagere school en moest zich vervolgens bij het metselaarsbedrijf bepalen. Dit evenwel stond hem spoedig tegen de borst, zoodat hij in krijgsdienst trad en deel nam aan den veldtogt in Vlaanderen. Nadat hij op 20-jarigen leeftijd in Engeland was teruggekeerd, bezocht hij de universiteit te Cambridge, doch geldgebrek bragt hem weldra op het tooneel, en wegens een tweegevecht, waarin hij zijn tegenstander doodde, werd hij in de gevangenis geworpen. Nadat hij op vrije voeten was gesteld, schreef hij de twee geestige blijspelen: „Every man in his humour (1596)” en „Every man out of his humour (1599)”.

Omstreeks dien tijd had Shakspere reeds eenige zijner fraaiste stukken geleverd. Ben-Jonson volgde hem echter niet na, maar schilderde de zeden en eigenaardigheden zijner landgenooten met levendige kleuren en werd uitbundig toegejuicht. Ook koningin Elizabeth was zeer met hem ingenomen; voor haar schreef hij: „Cynthia’s revels”, waarop zijn „Poëtaster (1601)”, volgde. Hij behoorde ondertusschen met Shakspere en anderen tot de Mermaid-club, en na de troonsbeklimming van Jacob I, die hem eerst wegens het tooneelspel „Eastward Hoe”, door hem met Chapman en Marston vervaardigd, in den kerker liet opsluiten, werden zijne dichterlijke gaven veelal te hulp geroepen, om aan de feesten van het Hof luister bij te zetten. Zoo ontstonden onderscheidene gelegenheidsstukken.

Behalve de treurspelen „Sejanus” en „Catiline”, schreef hij sedert 1605 eenige zijner beste blijspelen, zooals „Volpone”, — „Epicene,— en „The Alchymist”. Jacob I benoemde hem in 1619 tot hofdichter met een jaargeld, dat door Karel I tot 100 pond sterling werd verhoogd. Zijne laatste dagen waren zeer treurig. Door ziekte geteisterd, werkte hij nog aan het onvoltooide herdersspel: „The sad shepherd”, doch overleed den 16den Augustus 1637 en werd in de Westminster-abdij bijgezet. Zijne gezamenlijke werken zijn bij herhaling uitgegeven.

< >