Diffusie noemt men eene min of meer gelijkmatige vermenging van met elkander in aanraking gebragte, ongelijksoortige gasvormige , vloeibare of opgeloste vaste stoffen zonder dat men eene oorzaak van dat feit kan waarnemen.
Dit geschiedt, zooals door Dalton is opgemerkt, op eene verrassende wijze bij de gassen. Vult men twee ruimten met verschillende gassen, bijvoorbeeld met koolzuur en waterstof en brengt men ze in verband, dan zullen zij zich gelijkmatig met elkander vermengen, hoewel het koolzuur 22-maal zoo zwaar is als de waterstof, ja, hoewel men de zwaarste gassoort onder en de ligtste er boven plaatst.
Dit is van groot belang in de huishouding der natuur, omdat alzoo in vertrekken, waar de zuurstof verbruikt wordt, niet zoozeer dampkringslucht als wel zuurstof binnendringt. Ook heeft er diffusie van gassen plaats, als deze door een poreuzen wand gescheiden zijn, en dan met verschillende snelheid, die omgekeerd evenredig is aan de vierkantswortels uit de getallen, welke hun soortelijk gewigt uitdrukken. Men neemt de diffusie desgelijks waar bij boven elkander geplaatste vloeistoffen, zooals water en wijngeest, alsmede door poreuze scheidswanden heen, zooals dierlijke vliezen, pergament enz., in welk laatste geval de diffusie den naam draagt van endosmose (zie aldaar).
Volgens het onderzoek van Graham kan men alle vloeistoffen in 2 klassen verdeelen, namelijk in zoodanige die wél, en in zoodanige, die niet voor diffusie vatbaar zijn. Die der eerste klasse noemt men kristalloïden: daartoe behooren water, alle oplossingen van kristallisérende zouten, rietsuiker enz., — en die der tweede klasse colloïden, en deze bevat alle niet-kristallisérende, slijmerige, geleiachtige vloeistoffen, zooals eiwit, gom, lijm, pectine, kiezelzuur enz. Graham heeft de diffusie tot grondslag gelegd voor eene chemische analyse, welke hij dialyse noemt. De hiertoe vereischte toestel (dialysator) is niets anders dan een bak van getah-pertsja met een bodem van pergament. In dien bak doet men het mengsel van een kristalloïde en van een colloïde en laat dien op het water drijven, waarna het kristalloïde door diffusie verdwijnt en het colloïde achterblijft.
