N.E. Spook.
Astraal lichaam, Perisprit. Ook ziel, of geest, soms ook beschermgeest. Bij de Boschnegers is algemeen het geloof verspreid dat de geest der afgestorvenen als akra rondwaart en onder bepaalde omstandigheden het lichaam van een levende in bezit kan nemen. Ook heeft elk mensch zijn akra, die in den slaap het lichaam tijdelijk kan verlaten, als men droomt b.v. Daarom moet men een slapende voorzichtig wekken; zijn akra zou n.l. op reis en niet tijdig terug kunnen wezen. Een Boschneger laat zich niet gaarne fotografeeren, omdat hij daardoor een deel van zijn akra verliest en de bezitter van het portret den afgebeelde zou kunnen kwaad doen.Volgens de gebroeders Penard is de kra van elk mensch verdeeld in een vaderen moeder-kra of sisa, ‘samen vormende de draad der herinnering, de rede, die den mensch met het Hoogere verbindt. Iemand die van zijn kra beroofd is, m.a.w. wiens herinneringsdraad afgesneden of geheel afgebroken is, spreekt wartaal, wordt lusteloos en ziek en sterft dikwijls.’ Verder zeggen zij dat een mensch naar willekeur zijn kra van zich kan scheiden of oproepen. Van Coll verzekert, dat volgens de winti-dansers de akra ‘willekeurig door henzelve onder de voetzolen kan verborgen worden, zoodat ze, hoe ook gewond, nooit sterven kunnen, wanneer de voetzool maar gespaard blijft.’ Ook de loekoeman of waarzegger kan de kra van een verwijderd persoon oproepen. De ceremonien, voor een en ander noodig, vindt men in de studie der Penards beschreven. ‘De kra vertoont zich soms aan zijn eigenaar als een zichtbaar evenbeeld en wordt dan een dobru geheeten. Dikwijls gedraagt zulk een dubbel zich zeer verkeerd en brengt daardoor zijn eigenaar in ongelegenheid.’
Dr. E. Henrici, Lehrbuch der Ephe-Sprache, Stuttgartund Berlin 1891, geeft voor kla, scheiden, abscheiden en akla en klama, abgeschiedene Seele.
Litt. Martin, Westindische Skizzen, Leiden 1887; Van Coll, Gegevens over Land en Volk van Suriname; De Goeje, Verslag der Toemoekhoemak-expeditie, 1908; F.P. en A.P. Penard, Surinaamsch bijgeloof, Bijdr. Taal-Land-en Volkenk. Ned. Indië. deel 67,2e afl. 1913.
