duitsch geschiedvorscher, geb. 25 Oct. 1760 te Arbergen bij Bremen, studeerde te Göttingen, eerst in de godgeleerdheid, vervolgens in philologie en geschiedenis, habiliteerde zich in 1784 als privaat-docent, deed een reis door Italië, de Nederlanden en Frankrijk, werd in 1787 buitengewoon, in 1794 gewoon hoogleeraar in de philosophie, in 1801 in de geschiedenis, te Göttingen, later geheimraad van justitie, en overl. 6 Maart 1842. H. bezorgde een uitgave van den rhetor Menander: De mcomiis (Göttingen 1785).
Grooten invloed had op zijn geestesrichting de studie van Polybius, waardoor hij een diep inzicht kreeg in de economische verhoudingen der oudheid enj in de daaruit ontstane beschaving en staatsinrichtingen; zoo kon hij zijn Ideen über Politik, den Verkehr und den Handel der vornehmsten Völker der Alten Welt (2 dln., Göttingen 1793—96, 4de dr. 1826, nederl. van G. Dorn Seiffen, 6 dln., Rott, 1824—27) schrijven, een in vorm en inhoud klassiek werk, waarin hij voor het eerst den economischen ondergrond der dingen in den kring der geschiedwetenschap trekt en daarmede voor deze wetenschap geheel nieuwe wegen opende; men vindt in dit werk reeds een begin van de later opgekomen geschiedbeschouwing, dat in elk tijdvak der geschiedenis het economische samenstel der maatschappij den grondslag vormt, waaruit de geheele bovenbouw zoowel van de rechtsinstellingen en politieke inrichtingen als van de wijsgeerige en andere voorstellingen in laatste instantie te verklaren is. Verder gaf H. in het licht: Geschichte des Studiums der klassischen Litteratur seit dem Wiederaufleben der Wissenschaften (2 dln., Gott. 1797—1802, nieuwe uitgave 1822, nederl. van E. G. Lagemans, 2 idln., Rott. 1826), Die Geschichte der Staaten des Altertums (1799, 5de dr. 1828), Geschichte des europ. Staatensystems und seiner 'Kolonien (1809) enz.; met Mitscherlich en Tychsen gaf hij de „Bibliothek der alten Litteratur und Kunst” uit; met Ukert begon hij het later door Giesebrecht voortgezette geschiedkundig verzamelwerk Geschichte der europ. Staaten (Gotha 1819 v.v.), 1827—38 was hij redacteur van de „Göttingische Gelehrte Anzeigen”.
