(1788...1827), Frans fysicus, die door zijn experimenteel onderzoek en wiskundige arbeid een volledige theorie van de voortplanting van het licht heeft ontwikkeld. Naar hem vernoemd is de (weinig gebruikte) frequentie-eenheid fresnel, die overeenkomt met 1012 Hz. Fresnel heeft in zijn leven baanbrekend natuurkundig werk verricht, waarop nog steeds teruggegrepen wordt. Zijn belangrijkste bijdragen betroffen het volgende.
1. De combinatie van het beginsel van Huygens met de interferentiegedachte, waardoor Fresnel zowel de schijnbaar rechtlijnige voortplanting van het licht als de buigingsverschijnselen kon verklaren.
2. De opvatting van het licht als een transversale golfbeweging; hierdoor verklaarde hij de polarisatie en de voortplanting van het licht in kristallen. Hij ontdekte de cirkelvormige en elliptische polarisatie. Met F. Arago onderzocht hij de interferentie van gepolariseerd licht en verklaarde hij de draaiing van het polarisatievlak van door kwarts vallende straling.
3. De invloed van de beweging van een medium op de lichtvoortplanting, die zich zou moeten voordoen bij het licht dat op de bewegende aarde van de sterren ontvangen wordt (meeslepingscoëfficiënt van Fresnel). Meer in het bijzonder is zijn naam verbonden aan de volgende onderwerpen.
Fresnelvergelijkingen, een reeks vergelijkingen die de grootte en richting van de elektrische vector in de gespiegelde en gebroken bundel geven wanneer elektromagnetische golven het scheidingsvlak tussen twee media treffen.
Een bijzonder geval wordt met de benaderingsformule van Fresnel aangeduid. Bij de breking van licht aan oppervlakken van transparante stoffen wordt een deel van het licht gereflecteerd. De reflectie R (de verhouding van de gereflecteerde stralingsenergie en de opvallende energie) wordt voor vrijwel loodrecht invallend, niet-gepolariseerd licht gegeven door:
R = ((n2−n1)/(n2+n1))2
waarin n1 en n2 brekingsindices zijn. Is een der media lucht (met n ≈ 1), dan gaat de formule over in:
R = ((n−1)/(n+1))2
Daar voor gewoon glas n ≈ 1,5 is, wordt R = 1/25 = 4% aan het glas-luchtoppervlak gereflecteerd en 96% doorgelaten. Het via de formule van Fresnel te berekenen reflectieverlies, dat in een meervoudig optisch systeem vrij aanzienlijk kan zijn, is terug te brengen door anti-reflectiecoatings aan te brengen. Voorts zie Coaten.
Wetten van Fresnel-Arago geven de voorwaarden waaronder het mogelijk is met gepolariseerde straling interferentie te bewerkstelligen:
1. twee vlak gepolariseerde bundels waarvan de trillingsrichtingen loodrecht op elkaar staan, kunnen geen interferentiepatronen opleveren;
2. twee vlak gepolariseerde bundels met parallelle trillingsrichtingen interfereren onder dezelfde omstandigheden als twee soortgelijke niet-gepolariseerde bundels, mits zij ontleend zijn aan dezelfde vlak gepolariseerde bundel of aan dezelfde vlak gepolariseerde component van een niet-gepolariseerde bundel;
3. twee vlak gepolariseerde bundels die afkomstig zijn van onderling loodrecht gepolariseerde componenten van niet-gepolariseerd licht, leveren nooit een interferentiepatroon, zelfs niet wanneer hun polarisatievlakken gedraaid worden, zodat ze evenwijdig staan.
Fresnelprismareeks, een systeem van aaneengeschakelde kwartsprisma’s die afwisselend het polarisatievlak links- en rechtsom draaien, waardoor een lineair gepolariseerde lichtbundel gesplitst wordt in twee circulair gepolariseerde bundels met tegengestelde omlooprichting van de elektrische vector.
Fresnellens, ringenlens, trappenlens of vlakke lens, een lens die aan een zijde plat is en aan de andere kant een aantal ringvormige prisma’s heeft, die concentrisch zijn aangebracht. Een klein gedeelte in het midden is zwak convex of plan-parallel. De lens wordt o.a. toegepast in spotlights. Vlakke lenzen met een zeer fijne ringenstructuur worden aangebracht onder het matglas in de zoeker van reflexcamera’s om een helder en gelijkmatig verlicht matglasbeeld te verkrijgen.
Zoneplaat van Fresnel, systeem van concentrische ringen die afwisselend wel en geen licht doorlaten. Door de stralen der ringen op een bepaalde manier te kiezen kan een dergelijk systeem als lens worden gebruikt, dat overigens aanzienlijk minder efficiënt is als een normale lens.