(Eng.: energy accounting), het berekenen van de energie die gebruikt wordt bij het maken van een materiaal of produkt, of die nodig is om een bepaalde dienst te verlenen; bijzonder geval hiervan is het berekenen van de energie nodig om energie in een bepaalde vorm om te zetten, resp. aan te bieden.
Er zijn verschillende redenen waarom deze energie-analyse van belang is, bijv.:
1. In veel gevallen moet voor besparingen in het directe energieverbruik apparatuur of materiaal gebruikt worden. De produktie daarvan heeft ook energie gekost, d.w.z. men doet een investering in energie ten einde op de lange duur energie te besparen (bijv. het aanbrengen van dubbel glas ten einde verwarmingsverliezen te beperken). Voorstellen voor besparing van energie dienen gepaard te gaan met een analyse van de benodigde energie-investeringen, waaruit blijkt wanneer en in welke mate het totale systeem een besparing oplevert.
2. Ook zonder energieanalyse is duidelijk dat de produktie van aluminium veel energie vraagt. Dit leidt al snel tot voorstellen betreffende het verminderen van de aluminiumproduktie in een tijd van energieschaarste. Het vraagstuk is echter veel gecompliceerder. Zodra aluminium nl. in transportsystemen wordt gebruikt, vindt een energiebesparing tijdens het gebruik van de transportmiddelen plaats ten opzichte van de situatie waarin bijv. staal gebruikt wordt. Gecombineerd met het feit dat de recycling van aluminiumerts energetisch gunstig is, kan men niet algemeen stellen dat het gebruik van aluminium verminderd moet worden. Een totaalanalyse van de gehele aluminiumcyclus is daarvoor nodig.
3. Bij de energie nodig voor het produceren van energie zijn de directe kosten vanzelfsprekend van belang. Bijvoorbeeld wordt de door elektrische centrales gebruikte brandstofenergie voor ca. 35% afgeleverd als elektrische energie, de overige 65% gaat verloren als afvalwarmte. Ook de energie-investeringen zijn van belang. Gedurende de bouw van bijv. elektrische centrales, transportnetten, windmolens enz. wordt energie geïnvesteerd. Pas als de produktieeenheid enige tijd draait zal men een netto energieopbrengst hebben.
Er wordt wel gesteld dat de bedoelde energie-invloeden op de gewone wijze in de prijs van goederen en diensten tot uiting zullen komen. Afgezien van het feit dat de prijs ook door andere elementen dan energie tot stand komt, is er nog een reden waarom de energieanalyse als zelfstandige rekenmethode nodig is. Men wil nl. inzicht hebben in de betrokken hoeveelheden energie alvorens bepaalde ontwikkelingen plaatsvinden. Er bestaat een duidelijke interactie tussen economie en energieanalyse. Niet alleen in de zin dat de economische rekenmethoden veelal te gebruiken zijn voor de energieanalyse, maar ook wat betreft vragen zoals het wel of niet meerekenen van de energie nodig voor het levensonderhoud van de werknemers in een bepaald produktieproces.
De verkregen waarden voor energiekosten vertonen grote variaties. Dit is begrijpelijk omdat bijv. in steeds verdergaande verfijning indirecte energiekosten meegenomen kunnen worden in de berekeningen.