Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 23-12-2024

CARBONEREN

betekenis & definitie

(Fr.: cémenter; Du.: zementieren; Eng.: to cement), voorheen ook cementeren, het doen opnemen van koolstof in de buitenlaag van een stalen voorwerp, met de bedoeling dat de schil door warmtebehandeling gehard zal worden terwijl de kern taai blijft. Het staal moet een laag massagehalte aan koolstof hebben, meestal 0,1...0,2%; het kan eventueel gelegeerd zijn.

Bij de klassieke carboneermethode wordt een werkstuk ingepakt in een mengsel van bariumcarbonaat en koolpoeder (carboneerpoeder) en verhit op ca. 900 °C; de penetratiediepte van de opgenomen koolstof is in een uur ca. 0,5 mm. Bij een nieuwere, sneller werkende methode verhit men een gesmolten zoutmengsel van meestal kalium- en natriumchloriden waaraan cyaniden zijn toegevoegd. De cyaniden ontleden aan het staaloppervlak en de koolstof diffundeert naar binnen; tegelijkertijd wordt wat stikstof opgenomen, zodat men ook wel van carbonitreren spreekt. Nadeel is de giftigheid der cyaniden. Een schone en snelle werkwijze is het verhitten in een gasvormig carboneermiddel zoals lichtgas, butaan of propaan.

< >