(Fr.: lampe d’analyse; Du.: Analysenlampe, Schwarzlichtlampe; Eng.: analytical lamp), stralingsbron die ultraviolette straling uitzendt.
Aangezien vele stoffen bij ultravioletbestraling kenmerkende fluorescentiekleuren vertonen, is deze lamp een belangrijk hulpmiddel om deze stoffen zonder beschadiging te identificeren. De lamp wordt ook veelvuldig gebruikt bij het onderzoek van schilderijen (identificatie van pigmenten) en in de criminalistiek voor het vaststellen van vervalsingen van papiergeld, cheques, waardepapieren enz. Door middel van fluorescentiefotografie kunnen de vervalsingen objectief worden vastgelegd. Men kent thans verscheidene modellen van lang- en kortgolvige analyselampen, die gebaseerd zijn op een hogedruk-kwiklamp, uit de straling waarvan de niet gewenste golflengten uitgefilterd worden met behulp van ultravioletzwartglasfilters (woodfilters).