ACTIEVE KOOL

betekenis & definitie

(Fr.: charbon actif; Du.: Aktivkohle; Eng.: active carbon, activated charcoal), ook: adsorptiekool, verzamelnaam voor een groep preparaten, voornamelijk uit koolstof bestaande en gekenmerkt door een hoge specifieke oppervlakte en een grote adsorptiecapaciteit. Actieve kool wordt verkregen door pyrolyse (bij hoogstens 1000 °C) van koolstofhoudende materialen zoals hout, zaagsel, turf en kokosnootbolsters, gevolgd door behandeling met hete lucht, oververhitte stoom, zinkchloride, fosforzuur enz., al naar de aard van de grondstof en het gebruiksdoel. Het voornaamste oogmerk is verwijdering van teerresten. Het grote adsorptievermogen is voor een belangrijk deel een gevolg van de grote specifieke oppervlakte (tot ca. 10⁶ m² kg⁻¹), doch wordt mede bepaald door de porositeit en de chemische samenstelling van het oppervlak, voornamelijk de aanwezigheid van functionele groepen als −OH, − COOH, − CH = CH . Vele praktische toepassingen berusten op selectieve adsorptie. Actieve kool wordt gebruikt als bestanddeel van gasmaskervullingen, in de suikerraffinage als ontkleuringsmiddel, bij de waterreiniging, als hulpmiddel om waardevolle componenten uit gasmengsels te winnen, als sorptiemiddel in de vacuümtechniek en, therapeutisch, als middel tegen lichte vergiftigingen en darmstoornissen. Men kent ook soorten actieve kool die tevens ionenwisseling vertonen.