As is verbrande turf

betekenis & definitie

spottend gezegd tot iemand die allerlei onderstellingen uitspreekt in zinnen beginnende met als (uitgesproken as), om hem het ijdele en nietswaardige daarvan te doen gevoelen. In Brabant gebruikt men hiervoor: as is verbrand hout. Analoge spreekwijzen zijn o.a. Assen ligt in Drente; as ligt aan de haard; as komt in de meulen te pas. In Zuid-Nederland: Assche ligt tegen Brussel. Aan iemand die telkens och zegt, als uitroep van ontevredenheid of wrevel, antwoordt men Og was koning in Bazan (Numeri 21). Zegt iemand: ik meende, dan krijgt hij ten antwoord: Meenen ligt dicht bij Kortrijk of Meenen ligt in Vlaanderen; ook Mijnen ligt op Drente of Mijnen het zo mennig old wief bedrogen. Aan hem die zegt ik wou wel enz., antwoordt men: Wouw ligt een uur achter Roozendaal; en tot degene die tot spoed aanspoort door gauw te roepen: Gauw ligt dicht bij Sneek; Fri. Gau leit tichte by Snits. Vraagt men iemand, wiens woorden men niet goed verstaan heeft, watte?, dan luidt het antwoord: ’t Is geen watte, maar wolk of watte verkoopt men in de winkel of watte is tussenvoering. Mensen die altijd beweren dat het vroeger beter was antwoord men: was (= bijenwas) is altijd beter, al regende het honing. In Groenlo geeft men iemand die „nee” zegt, ten antwoord: Nee (d.i. Neede) is hier twee uren vandaan. In de Zaanstreek: hij zit in het zelschuitje of hij gaat (rijdt) altijd met de zelwagen, van iemand die altijd zegt ik zal (zei) dat doen, maar die beloften niet nakomt; in Deventer tot iemand die zegt je mo(e)t: motten bint varkens, woordspeling met mot(te), zeug. Zegt men in Antwerpen ik kan niet, dan volgt als antwoord: zet de kan weg en neem de stoop. Vgl. Fr. avec un si on mettrait Paris dans une bouteille (wdsp. met scie, zaag).