Signalement van sprekende zegswijzen

A. Houwelink ten Cate (1977)

Gepubliceerd op 14-10-2020

ergens geen been in zien

betekenis & definitie

De zegswijze ergens geen been in zien wil zeggen: ergens geen bezwaren in vinden, niet voor iets terugschrikken; meestal wordt hierbij geïmpliceerd dat er sprake is van een zekere hardheid of onheusheid bij degene die ergens ‘geen been’ in ziet. Soms gebruikt men deze zegswijze ook in de zin van: ergens geen gat in zien, voor een probleem geen oplossing weten, maar dit is strikt genomen niet juist.

De zegswijze is ontleend aan de eetgewoonten van de middeleeuwen en betekent letterlijk: in een vleesgerecht geen been (dwz. dierlijk bot) vinden, zodat het zonder moeilijkheden genuttigd kan worden. Gedoeld werd dus op gerechten waarin het vlees uitgebeend of fijngemaakt was. Daarbij moeten we niet vergeten dat in vroeger tijd aan tafel meer aan zelfwerkzaamheid werd overgelaten dan nu het geval is. Niet alleen werd gevogelte in zijn geheel opgediend, maar ook was men in de keuken minder precies in het uitbenen van vlees, of dat nu aan het spit gebraden, gestoofd of gekookt werd. Evenmin werd vis gefileerd; een variant van bovengenoemde zegswijze luidt dan ook: ergens geen graten in vinden.

< >