Kun je een jubilaris complimenteren met de zin: 'Uw werk is voor ons van niet te onderschatten waarde geweest'?
Een taalgevoelige jubilaris zou in deze formulering een belediging kunnen zien. Hij zal in ieder geval even over deze zin moeten nadenken, want het is niet onmiddellijk duidelijk wat niet te onderschatten nu eigenlijk betekent. Met die soep is niet te eten of niet te eten soep bedoelen we soep die zó onsmakelijk is dat zij niet gegeten kan worden. Onderschatten betekent ‘te laag schatten’. Met de formulering ‘van niet te onderschatten waarde’ zeg je dat de waarde zó laag is, dat ze niet te laag geschat kan worden. En zo is het natuurlijk niet bedoeld. U wilt juist zeggen dat de waarde zó hoog is dat ze niet te hoog geschat kan worden. Juist zou dus zijn: ‘Uw werk is voor ons van niet te overschatten waarde geweest.’
Overigens lijkt de betekenis van niet te onderschatten waarde (en bijvoorbeeld ook van een niet te onderschatten gevaar) zich tegenwoordig in een andere richting te ontwikkelen. Men vat niet te onderschatten op als ‘wat niet onderschat mag worden’.
Zo bezien is de voorbeeldzin juist wél complimenteus. ‘Uw werk is van niet te onderschatten waarde geweest’ betekent dan ‘Uw werk is zó goed/bijzonder geweest, dat het niet onderschat mag worden’.
