Weer zo’n woord dat alleen nog maar in een uitdrukking voortleeft: vliegwerk. Namelijk in de uitdrukking MET KUNST- EN VLIEGWERK.
Met ‘vliegwerk’ werden de apparaten aangeduid waarmee men op het toneel mensen en voorwerpen kon laten opstijgen of neerdalen of door de lucht kon laten vliegen. Ze zorgden — zouden we nu zeggen voor de ‘special effects’. Kunstwerken waren apparaten om natuurverschijnselen na te bootsen. Zo had een treurspel uit 1699 als titel ‘Andromeda. Treurspel.
Versiert met zang, Dans, konst-en-Vliegwerken’. Welke natuurverschijnselen bootste men zoal na? De geschiedschrijver Wagenaar schreef in 1760 dat men in Amsterdam zowaar de zee kon nabootsen; hij vond dit een van de ‘aartigste Konstwerken van het Amsterdamsch Tooneel’. Tegenwoordig betekent de uitdrukking met kunst- en vliegwerk zoveel als ‘met veel moeite en foefjes’.
