Het gezegde horen, zien en zwijgen ‘discreet met bepaalde informatie omgaan’ is waarschijnlijk afkomstig uit Lombardije, in Noord-Italië. Het was daar omstreeks 1300 in zwang, maar in een wat uitvoeriger versie dan we nu kennen. De volledige uitdrukking luidde toen, in het Latijn: audi, vide, tace, si vis vivere in pace ‘hoor, zie, zwijg, als je in vrede wilt leven’.
In de vijftiende eeuw raakte het gezegde ook bekend in Nederland. Er waren eeuwenlang drie varianten naast elkaar in gebruik. Min of meer in overeenstemming met de Italiaanse versie was: horen zien en zwijgen doet veel rust verkrijgen, die we vanaf 1636 vermeld vinden. Maar al in 1606 vinden we bij H.L. Spieghel een andere variant: hoort, ziet zwijght, verdraaght, zoo weet niemand wat ghy jaaght [= najaagt]. Een derde versie (vanaf 1644) luidde: hoort, swijght en siet, muyst [= vang muizen] maer mauwt niet.
