Instantané - of momentopname (-sluiter, enz.), photografische opname (resp. sluiter, die voor dergelijke opnamen dienstig is), waarbij de belichtingstijd zóó kort is gekozen, dat het beeld van bewegende voorwerpen geen zichtbare onscherpte vertoont. Dit laatste wordt bereikt, indien de beelden van hetzelfde deel van het bewegende voorwerp niet meer dan ±1/10 m.M. beslaan. Het voldoen aan deze laatste conditie hangt af van den brandpuntsafstand van de lens, den afstand van het bewegende voorwerp tot de lens en de snelheid der beweging, alsook den hoek, dien de beweging maakt ten opzichte van de camerarichting. Bij een afstand van het voorwerp tot de camera van 100 x den brandpuntsafstand, rekent men, dat de belichtingstijd mag bedragen:
Beweging in de richting van de camera loodrecht op de richting v.d. camera voetganger .... 1/15 sec. 1/45 sec stappend paard of fietsrijder. . . . 1/100 ,, 3/100 ,, galoppeerend paard . 2/100 ,, 6/100 ,, Al deze waarden gelden in de onderstelling, dat de camera geheel stil gehouden wordt. Kleine bewegingen van de camera hebben direct aanzienlijken invloed, zoodat ook bij het gebruik van handcamera’s en speciaal van de zeer kleine lichte soorten op dit punt sterk moet worden gelet. De mogelijkheid, dergelijke korte belichtingstijden toe te passen, is het eerst onder het oog gezien door Daguerre in 1841, terwijl de eerste authentieke instantanéopname in 1844 een opname van de haven van New-York is. Behalve het bezit van sluiters, die een dergelijken korten belichtingstijd mogelijk maken (spleetsluiters, sectorensluiters) zijn vereischt goede belichtingslenzen van voldoende werkzame opening en snelwerkende platen. Door alle factoren gunstig te combineeren, speciaal in het geval, dat niet alle details van belang zijn, is het mogelijk instantanés van 1/2000 sec.en zelfs korter te maken. Een eigenaardige vorm van instantanés is nog die, welke wordt bereikt door in een donkere omgeving bij openstaande camera een zeer kort durend licht te doen opflitsen, bijv. een electrische vonk of z.g. bliksemlicht, o. a. toegepast bij de studie van vliegende insecten en projectielen.
