Artavasdes (bij de gr. artabazes) - 1) zoon van Tigranes I en koning van Groot-Armenië ; hij bood Crassus zijn hulp aan op diens tocht tegen de Parthen, doch werd door den koning der Parthen, Orodes, geslagen en door Crassus aan zijn lot overgelaten, waarop hij met de Parthen vrede sloot. In 36 v. C. leverde hij Antonius talrijke hulpbenden tegen de Parthen, doch verliet hem trouweloos, waarom Antonius hem in 34 v. C. den oorlog aandeed en hem gevangen nam. Vier jaren later liet Cleopatra hem ombrengen;
2) A., zoon van den vorigen, moest voor de Romeinen de vlucht nemen naar de Parthen, die hem in zijn gebied herstelden ; later werd hij bij een samenzwering gedood, voordat een tegen hem afgezonden Romeinsch leger de grenzen van Armenië had bereikt ;
3) koning van Medië, tijdgenoot van Artavasdes 1) ; hij ondersteunde de Parthen in hun oorlog tegen Antonius en versloeg een Romeinsch leger, terwijl Antonius zijn hoofdstad belegerde ; ook Antonius zelf had geen geluk in den strijd tegen hem. In 35 v. C. sloot hij echter een verbond met de Romeinen tegen Armenië en verloofde zijn dochter aan een der zonen van Antonius bij Cleopatra. Met Romeinsche hulptroepen sloeg hij een ArmeenschParthisch leger, doch leed tenslotte de nederlaag en geraakte zelf gevangen. Zijn rijk ging verloren. Later kreeg hij de vrijheid terug ; zijn dochter, die in handen van Augustus was gevallen, werd hem tevens uitgeleverd ; zijne bezittingen echter schijnt hij niet alle te hebben teruggekregen.
