Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 16-06-2020

Swift

betekenis & definitie

Jonathan, Iers-Engels schrijver, *30.11.1667 Dublin, ♱ 19.10.1745 Dublin. Swift kreeg zijn opleiding te Kilkenny en aan Trinity College te Dublin.

In 1689 werd hij te Londen secretaris van de diplomaat sir William Temple, bij wie hij diens natuurlijke dochter Esther Johnson (Stella uit zijn dagboeken) ontmoette. In 1694 vertrok hij na een mislukte liefde weer naar Ierland, waar hij diverse predikantsplaatsen vervulde. Tot dan toe was Swift in politiek opzicht een Whig geweest. In 1710 sloot hij zich aan bij de Tories, omdat de Whigs zich niet bekommerden om kerkelijke aangelegenheden en hem ook persoonlijk veronachtzaamden. Van 1713-45 was hij deken van Saint-Patrick’s te Dublin. In zijn laatste jaren leed hij aan een hersentumor, waaraan hij stierf.

In 1713 was hij zijn Journal to Stella begonnen, een dagboek dat een goed inzicht in zijn karakter geeft. Zijn ware verhouding tot Stella blijft onopgelost, evenals die tot Esther Vanhomrigh (Vanessa) met wie hij lang gecorrespondeerd heeft en aan wie hij zijn gedicht Cadenus and Vanessa (1726) wijdde. Zijn bekendste werk, Gulliver’s travels (4 dln. 1728), was gericht tegen de zeden en gewoonten van zijn tijd. Het werd door de zeer realistische beschrijvingen in zijn tijd deels als waar gebeurd beschouwd. Verkort en van bitterheid ontdaan werd het een van de geliefdste kinderboeken ter wereld. Swift was ook een bekend pamflettist.

Werken: satires: The battle of the books (1694), A tale of a tub (1704). Uitgaven: Prose works, door T. Scott (12 dln. 1897-1910); Correspondence, door F.E.Ball (6 dln. 1910—14); Prose writings, door H. Davis (14 dln. 1938-56); Poems, door H.Williams (3 dln. 1958).LITT. J.Ehrenpreis, Swift (1962); D.Donoghue, J. Swift (1969); H.Williams, J.Swift (1970); A.L.Rowse, J.Swift (1976); R.Quintana, Two augustans: J. Locke and J.Swift (1978).

< >