v. (-en), verordening opgesteld door de gemeenteraad of door B. en W. ten behoeve van de openbare orde, zedelijkheid en gezondheid en andere zaken de huishouding der gemeente betreffende (in Nederland art. 168, in België artt. 78 en 94 Gemeentewet).
(e) Een bijzondere categorie gemeenteverordeningen wordt in Nederland gevormd door de verorde-ningen die door straf of door politiedwang kunnen worden gehandhaafd, de politieof strafverordeningen. Zij dienen, nadat ze door de raad zijn vastgesteld, te worden toegezonden aan Gedeputeerde Staten, die bericht van ontvangst sturen, goedkeuring is niet vereist. De raad kan voorts in zijn verordeningen B. en W. of de door hem ingestelde commissies bevoegd verklaren tot het stellen van nadere regels betreffende bepaalde in die verordeningen aangewezen onderwerpen. In meer uitzonderlijke situaties kan ook de burgemeester noodverordeningen uitvaardigen.
Ook in België mag de gemeenteraad of de burgemeester politiereglementen die in boete en politiegevangenisstraffen voorzien zonder toestemming van een hoger orgaan opleggen. De Kroon kan gemeenteverordeningen vernietigen als zij in strijd zijn met het algemeen belang en de wet. In het laatste geval kan ook vernietiging door de Raad van State plaatsvinden, terwijl hoven en rechtbanken moeten weigeren ze toe te passen (art. 107 GW).