ploertendoder

betekenis & definitie

gevechtswapen in de vorm van een stok met een loden knop

uitspraak
[ploer-tuhn-do-duhr]

citaat
“Een passant zag rond 12.45 uur twee verdachte personen in een auto aan de Claudiuslaan. (...) De politie trof een handelshoeveelheid hasj aan en daarbij ook nog een ploertendoder.”
Bron: Drugsdealers aangehouden in De Meern (RegioLeidscheRijn.nl, 16 maart 2018)

woordfeit
Een ploertendoder is een gevechtswapen: een stok met een loden knop aan het uiteinde. Er zijn verschillende varianten van (zie ploertendoder is sinds de negentiende eeuw in gebruik. “Men houdt er lastige ploerten mee op een afstand”, zo schrijven T. de Beer en E. Laurillard in hun boek Woordenschat uit 1899. Helaas wordt niet toegelicht wát voor ploerten. Een ploert kon van alles zijn: een losbol, een bekrompen persoon, iemand die niet studeert, een patser, een schurk en nog meer. Die laatste betekenis (‘schurk, schoft, naarling’) is tegenwoordig het bekendst.
Verder komt ploert voor in de uitdrukking de koperen ploert, een synoniem van de zon. Deze aanduiding, waarmee dus zoiets als ‘de roodkleurige naarling’ werd bedoeld, is in Nederlands-Indië ontstaan, waar de zon (voor het gevoel van de Nederlanders) een stuk genadelozer brandde dan in het vaderland.