o., vergiftiging, veroorzaakt door het toxine van de bacterie Clostridium botulinum.
© Voor de mens zit het grootste risico voor botulisme in het soms onvoldoende gesteriliseerd zijn van vleesprodukten in blik. In eiwitrijke produkten die bovendien luchtdicht zijn afgesloten, kan de bacterie Clostridium botulinum zich zeer goed vermeerderen, en daarbij zijn toxinen in het produkt afscheiden.
Ook voor waterwild blijkt het risico de laatste jaren in Nederland groot te zijn geworden. Tijdens warme perioden in de zomer treedt sinds 1970 plaatselijk massale sterfte op, vooral onder eenden. Het aantal plaatsen waar melding gemaakt wordt van vogelsterfte neemt sindsdien onrustbarend toe: in 1970 5 plaatsen; in 1973 20; in 1975 146. In 1976 werden op 269 plaatsen naar schatting 64000 dode watervogels het slachtoffer van botulisme. De precieze oorzaak van de geweldige toename is nog niet bekend. Omdat botulisme echter vooral op plaatsen met een relatief hoge watertemperatuur wordt gevonden, zou het toenemend gebruik van buitenwater als koelwater voor o.a. kerncentrales en het lozen ervan een rol kunnen spelen.
Litt. J.Haagsma, De etiologie en epidemiologie van botulisme bij watervogels in Nederland (1973); H.van Geenhuizen, Botulisme (1977).
