NBW

Redactie P.C. Molhuysen en PJ. Blok (1914)

Gepubliceerd op 11-05-2022

Haverkamp, johannes

betekenis & definitie

HAVERKAMP (Johannes), leefde in de eerste helft van de 18e eeuw te Amsterdam en is bekend als schrijver van tooneelstukken en van geschiedkundige werken. Denkelijk heeft hij behoord tot het genootschap ‘Constantia et labore’; in de voorrede van zijn Geta vindt men een toespeling op P.A. de Huibert (zie op die naam in dit deel), den bestrijder van deze vereeniging.

H.'s tooneelstukken dragen, met uitzondering van Geta (dat alleen de letters J.H. onder de voorrede heeft), zijn naam op het titelblad of onder de opdracht en zijn verschenen (ook de herdrukken) te Amsterdam. ‘Myn oudste papiere kint’ is: Clotilde, treurspel. Gevolgd naar het Fransch van Boyer (1732); ‘het handschrift van dit treurspel omtrent twintig jaaren vermist (en) mij vóór eenige dagen toevallig wederom in handen gekomen’ (volgens de voorrede) is dus c. 1712 opgesteld. Toch noemt H. ‘myn eersteling’ - hij bedoelt dus het stuk dan 't eerst het licht zag - De dood van Nero, treurspel(1709,1720), ‘na'tfranschegedicht’, nl. n.N. de Péchantré, La mort de Néron. Verder ken ik: Sertorius, treurspel, gevolgd naar.... P. Corneille (1722). Van Geta, ofdebroedermoordvanAntoninus, treurspel (1713, 1735)

bewerkte H. slechts een deel, blijkens de uitgave in K. Lescailje, Tooneelpoëzy III (Amst. 1731) waar het stuk

eindigt met de woorden: ‘Einde der vyf tooneelen die K. Lescailje gemaakt heeft: het overige is door.... J. Haverkamp berymt’. Bij Brutus, treurspel, gevolgtnaar Voltaire (1736,1752,1753,1785) zijn te vermelden: Brief van een' Rotterdammer .... tergelegenheid van de vertooning der vertaling van Brutus .... d.J. Haverkamp, waarin het oneindig onderscheid tusschen deze vertaling en die van S.

Feitama grondig, ten voordeele des laatstgenoemden wordt aangetoond (d.J. Nomsz.?; Amst. 1766); en een Antwoord van een'Rotterdammer (z. pl. z.j.). Eindelijk: Sabinus en Eponina, treurspel. Gevolgt naar het Fransch (van Richer) (1738, 1741). De volgende geschiedwerken verschenen ook allen te Amsterdam met de naam J. Haverkamp (al is de mogelijkheid niet uitgesloten dat hier een ander schrijver met denzelfden naam aan 't woord is, een bewijs daarvoor ontbreekt): Historie van Gustavus I, koning van Zweden. Uit het fransch van Vertot en uit andere schryvers byeengevoegt en in het Nederl. gebragt. (1735); een inhoudsopgave van dit geschrift, waarvan ik geen exemplaar heb gevonden, komt voor in de Boekzaal der gel. waerelt 1736,1,197 vlgg.; Staatsgeheimen van Europa of Historie der voornaamste gevallen, welke gebeurtzyn gedurende de tusschenregeering van hetkeizerryk, benevens

.... aanm. over de verscheiden belangen der hoven. Naar het fransche handschrift

van een staatkundig liefhebber (sedert dl. VIII: Naar echte stukken en handschriften voorstaatk. liefhebbers) in 'tnederduitschgeschreven. 22 dln. (1741-1750). Het behandelt de geschiedenis sedert den dood van Karel VI; in de voorrede van het laatste deel noemt H. een lijst der plaatsen in de voorafgaande deelen waar ‘onze schryver.... tot vermaeck der leezers verscheiden welgepaste nederd. dichtstukjes van zyn maaksel.... ingevoegt (heeft)’. Voorts: Echt verhaal van de groote staatsverwisseling in de Rep. der Vereen. Nederlanden in 1747 .... en een verhaal van den franschen inval.... n. het fransch van J. Rousset, (1747).

Ten slotte: 's Lands verydelde hoope.... vertoontin een kortbegrip van hetleven van.... Willem Karel Hendrik Friso (1753); ook verschenen met de titel: Het leven van Prins Willem IV (z.j.).

Een huwelijksdicht van H. komt voor in den bundel Huwelyxzangen terbruilofte van .... G. Wetstein en .... A. Otto (Amst. 1723). De Catalogus van de bibl. der Mij.

Lettk. schrijft nog aan hem toe (op welken grond?) het anoniem verschenen Onderzoekoverde Nederduitsche tooneelpoëzy (Amst. 1724), een vertaling van P. Corneille, Discours de l'utilité et des parties du poème dramatique (etc). Van de in v.d. A a, Biogr. Wdb. genoemde Gedichten (1713) en Bybelpoezy (1729) bezit geen onzer acad. bibliotheken een exemplaar, zoodat ik deze titels onder voorbehoud vermeld.

Ebbinge Wubben

< >