GÖRLITZ (Paulus Koenraad), bekend onderwijs- en opvoedkundige van duitsche afkomst, 9 Jan. 1785 in den Haag geb. en 16 Nov. 1861 te Rotterdam overl. Hij ontving zijn opleiding eerst op een kostschool te Geertruidenberg, later op het instituut van Moockte Delft.
In 1806 richtte hij een bijzondere school op te Rotterdam, die weldra tot grooten bloei kwam, dank zijn bekwaamheid en toewijding. Omstreeks 1810 trad hij in het huwelijk met Christina Cornelia Willemse,die17Mei 1860 op 82-jarigen leeftijd te Rotterdam overleed. In 1857, toen hij reeds den leeftijd van 72 jaren had bereikt, werd G. benoemd tot directeur der Vormschool voor aankomende onderwijzers, in zijne woonplaats opgericht, welke betrekking hij tot zijn dood waarnam. Veel heeft de ijverige man gedaan tot verbetering van 't onderwijs, van de examens enz. Hij was sedert 1851 lid der Maatsch. der Ned. Letterk. en schreef o.a. de volgende werken: Gedachten over onderwerpen het lager onderwijs betreffende (met medewerking van van Driel) (1820,2e dr. 1833); De belangrijkheid van onderwijzersverenigingen (met medewerking van L.
Schlimmer)(1839); Het nationaal Volksonderwijs in Nederland (1841); Bedenkingen over de zedelijk godsdienstige opleiding in de Openbare scholen (1844); Geschiedkundig overzicht van het lager onderwijs in Nederland (bekroond door de Maatsch. tot Nut der 't Alg. 1849); Grondbeginselen van de opvoeding en het onderwijs; voor ouders, opvoeders en onderwijzers, naar het duitsch van prof. Niemeyer (1854) en De rekenkunst van W. Bartjens vervangen dooreen andere, ingerigt naar het nieuwe maten- en gewigtenstelsel en overeenkomstig de tegenwoordige behoeften van hetlageronderwijs (1834).Zie: Levensber. Letterk. 1862, 122 (met bibliografie) en de Wekker 1861, no. 52
en 1862, no. 1 en 2.
Zuidema
