Muziek lexicon

Mr. G. Keller en Philip Kruseman (1932)

Gepubliceerd op 15-06-2021

Marsch

betekenis & definitie

(it.: marcia, fr.: marche, eng.: maTch), een muziekgenre, dat evenals de dans rhythmus en structuur ontleent aan de menschelijke bewegingen en omgekeerd deze ook regelt, vooral van grootere menschenmassa's. Daardoor heerscht in de M. een strenge maat en symmetrie (linksrechts, opstelling-beantwoording, enz.) en is de M. beperkter en eenvormiger dan de dansvormen, die in groote variabiliteit zich kunnen ontwikkelen.

De M. heeft dan ook in de kunstmuziek niet zulk een plaats van beteekenis zich kunnen verwerven, als de dans. Enkele malen vindt men de M. in de oudere suite (Lully, Krieger, Couperin) meer in de Weensche serenademuziek. Alleen de Treurmarsch (M. funèbre) heeft een dieperen zin in de kunstmuziek verkregen. Het belangrijkst is de M. in de militaire muziek, reeds in de oudheid in gebruik en in het Avondland vanaf de 15de eeuw aan te wijzen. De oudste M.en in meerstemmige zetting zijn bekend geworden in de Italiaansche en Duitsche Intraden (Entrées der Fransche balletten aan 't eind der 16de eeuw) Sinds de 18de eeuw is de vorm van den militai sen M.: hoofddeel, bestaande uit 2 evenlange reprisen, Trio, en hoofddeel D. C. (da capo). Het zijn óf parademarschen, óf snelle óf stormmarschen (snelle M: Radetzki-M.; storm-M.: de Marseillaise).Men onderscheidt nog den Feest-M., Huldigings-M., Kerkelijke M. enz. Beroemde M. in kunstwerken vindt men bij Mozart (Figaro: Feest-M), Schubert (4-handig), e.a.

< >