Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

De (Herv.) Laurentius- of Abdijkerk in Rijnsburg

betekenis & definitie

De (Herv.) Laurentius- of Abdijkerk (Kerkstraat 32) is een driebeukige kruiskerk met kooromgang en een toren van drie geledingen met achtzijdige lantaarn en naaldspits. De 12de-eeuwse tufstenen toren is de na de verwoesting van de abdij (1573) overgebleven zuidelijke toren van het westfront van de abdijkerk.

Aan de noordzijde van de toren zijn romaanse rondbogen zichtbaar, restanten van de nonnengalerij tussen beide torens. In de toren hangen een door Ricout Butendiic gegoten klok (1444) en een klok van Cornelis Ammeroy (1603).

De lantaarn en naaldspits uit 1830 zijn herbouwd bij de restauratie in 1964. Het in 1578 herbouwde schip kreeg in 1633 een noordbeuk en in 1660 een kooromgang.

Bij een ingrijpende verbouwing tussen 1903 en 1923, naar plannen van H.J. Jesse en W.I.

Fontein, heeft men de huidige zuidbeuk en transeptarmen toegevoegd. Een nadere restauratie vond plaats in 1980-'81.Blijkens opgravingen in 1949 was de oude abdijkerk een driebeukige kerk met klaverbladvormig koor. In dit koor werden de Hollandse graven en hun familieleden begraven. Op het omliggende terrein is deze plattegrond door middel van muurtjes zichtbaar gemaakt. In de toren zijn fragmenten van romaanse zuilen van trachiet opgesteld, vermoedelijk afkomstig uit refter en kapittelzaal van de abdij. Tegen de koorwanden staan 15de- en 16e-eeuwse grafzerken. Opvallend is verder de achtkante preekstoel (circa 1660).

< >