Monumenten in Nederland: Zuid-Holland

Ronald Stenvert, Chris Kolman, Saskia van Ginkel-Meester, Elisabeth Stades-Vischer, Sabine Broekhoven en Ronald Rommes (2004)

Gepubliceerd op 02-01-2020

De Gemeentelijke begraafplaats Kerkhoflaan in 's-Gravenhage

betekenis & definitie

De Gemeentelijke begraafplaats Kerkhoflaan (Kerkhoflaan 12), aangelegd naar ontwerp van stadsarchitect Z. Reyers, werd in 1830 in gebruik genomen.

Op het ovale middenplein staat een wit gepleisterd neoclassicistisch schijndodenhuis (1830) in de vorm van een Grieks kruis. De aangebouwde aula dateert uit 1938.

Twee wit gepleisterde neoclassicistische poortgebouwtjes (circa 1840) flankeren een smeedijzeren toegangshek met natuurstenen pijlers. Het oudste gedeelte van de begraafplaats wordt gevormd door een zerkenvloer.

Uitbreidingen vonden plaats rond 1860, 1900 en 1960; er is ook een islamitisch gedeelte (vanaf 1933). Talrijke bekende personen liggen hier begraven, zoals G.K. graaf van Hogendorp († 1824), de liberale staatsman J.R.

Thorbecke († 1872), de socialistische voorman P.J. Troelstra († 1930) en minister-president J.

Colijn († 1944); verder onder meer de schilders A. Mauve († 1888) en J.

Maris († 1899), de waterstaatkundige C.W.

Lely († 1929) en ook A.

Plesman († 1953), mede-oprichter en president-directeur van de K.L.M. Opmerkelijk is het door de firma Nering Bögel in de vorm een afgeknotte pyramide gegoten gietijzeren monument (1834) voor de tijdens de Belgische Opstand gesneuvelde Zwitserse kolonel N.F.E. de Gumoëns († 1832).

Voorbeelden van bijzondere graftekens zijn verder het neoclassicistische wit-marmeren monument (1837) voor de neven P.A. Ragay († 1830) en D.

Ragay († 1850) beiden thesaurier van het Koninklijk Huis het neorenaissance-grafmonument (1887; B. van Hove) voor schrijfster A.L.G. Bosboom-Toussaint († 1886) en schilder J.

Bosboom († 1891), het eclectische grafmonument van de familie Van Oordt (circa 1896; L. Philip & Co.) en het jugendstil-graf van de koloniaal J.W.A. van Soest (1899).

< >