Monumenten in Noord Holland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Nieuwe of Ronde Luth. kerk in Amsterdam

betekenis & definitie

De voorm. Nieuwe of Ronde Luth. kerk (Singel 11) is een ronde koepelkerk, waarvan het koperen dak wordt bekroond door een lantaarn met de Lutherse zwaan.

De van de Singel afgewende helft is omgeven door een ruime omgang met galerijen. Het exterieur toont boven de hoge plint een pilastergeleding met dorisch hoofdgestel en attiek.

Deze kerk verrees in 1668-'71 naar een strak-classicistisch ontwerp van Adriaan Dortsman. Na brand in 1822 volgde in 1823-'27 de herbouw naar plannen van T.F.

Suys en J. de Greef. In 1935 werd de kerkelijke functie opgeheven.

Het gebouw is gerestaureerd in 1968-'69 en in 1975 ingericht als het congrescentrum-concertzaal (1993 hersteld na brand).Het interieur wordt gedekt door een koepel, die bij de herbouw in 1823-'27 is voorzien van cassetten. Bij die herbouw heeft men de dorische zuilenorde van de galerijen gewijzigd in ionische stijl. Door Suys ontworpen zijn de preekstoel en de orgelkast (beelden P.J. Gabriël) van het door J. Bätz gebouwde orgel (1830).