Nederlands Logopedisch Lexicon

L.J.M. Bogaert (2007)

Gepubliceerd op 27-08-2021

Sigmatismus

betekenis & definitie

(o.), foutieve productie van de [s];

nasale ~, vorm van Sigmatismus waarbij wel de juiste tongstand of -beweging mogelijk is, maar het zachte gehemelte onvoldoende functioneert Hieronder vallen Sigmatismus laryngealis, nasalis, phatyngealis en velaris,

orale ~, vorm van Sigmatismus waarbij een verkeerde tangbeweging of tongstand aanwezig is. Hieronder vallen Sigmatismus addentalis, interdentales, labialis, lateralis, lateroßexus, palatalis, simplex en stridenr,

~ addentalis, vorm van oraal Sigmatismus waarbij de tongpunt sterk tegen de snijtanden wordt geduwd;

~ interdentalis, syn. lispelen; vorm van oraal Sigmatismus waarbij de tongpunt tussen de indsieven wordt geschoven;

~ labialis, syn. Sigmatismus labiodentalis; vorm van oraal Sigmatismus waarbij de tongstand normaal, addentaal of interdentaal is. De onderlip wordt echter opgetrokken naar de boventanden en er is een geruis hoorbaar met een [f]-achtige klank;

~ labiodentales, → Sigmatismus labialis;

~ lambdoïdes, → Sigmatismus lateralis;

~ laryngealis, vorm van nasaal Sigmatismus waarbij er een geruis ter hoogte van de larynx wordt geproduceerd;

~ lateralis, syn. sigmatismus lambdoïdes, slissen; vorm van oraal Sigmatismus waarbij de tong in een |I]-stand staat. De lucht ontsnapt (uni- of bi-)lateraal, omdat het mediale tonggleufje niet aanwezig is;

~ lateroleexus, vorm van oraal sigmatismus waarbij er een mengvorm optreedt van de sigmatismus interdentalis, addentalis en lateralis;

~ nasalis, vorm van nasaal sigmatismus waarbij het zacht gehemelte onvoldoende wordt opgetrokken zodat een nasaal blazen hoorbaar is;

~ nasopharyngealis, → sigmatismus velaris;

~ palatalis, vorm van oraal sigmatismus waarbij de tongpunt te ver naar achteren wordt getrokken zodat een [sj]-achtig geruis ontstaat;

~ pbaryngealis, vorm van nasaal sigmatismus waarbij een kelig geruis ontstaat tussen de tongbasis en de farynxwand;

~ simplex, vorm van oraal sigmatismus waarbij de productie van de [s] te slap is; ~ stertens, → sigmatismus velaris;

~ stridens, vorm van oraal sigmatismus waarbij het tonggleufje te diep wordt gemaakt of wanneer er teveel luchtdruk wordt gegeven. Er is een scherp fluiten hoorbaar;

~ velaris, syn. sigmatismus nasopharyngalis, sigmatismus stertens; vorm van nasaal sigmatismus waarbij het geruis ontstaat tussen het velum en de farynxwand

< >