Term uit de Nederlandse literatuurgeschiedenis die aangeeft dat in Nederland de stromingen Romantiek en realisme min of meer door elkaar lopen.
In de Nederlandse literatuur is de Romantiek namelijk nooit goed aangeslagen. Tegen het eind van de 18e eeuw kwamen er enkele schrijvers naar voren die op de grens van Verlichting en Romantiek stonden, zoals A.C.W. Staring (1767-1840), maar daarna begon bij ons de ‘hoge’ Romantiek niet. Met haar overdrijvingen, emotionaliteit en extreme opvattingen paste die niet goed bij de tamelijk gezapige cultuur van het 19e-eeuwse Nederland. Men teerde hier nog op oude glorie, was wars van nieuwlichterij en bezag non-conformistische opvattingen met groot wantrouwen.
Eigenlijk zijn er maar twee Nederlandse schrijvers geweest die echte romantici waren: de dichter François Haverschmidt (1835-1894) en de prozaschrijver Multatuli (1820-1887). Na de vermenging van Verlichting en Romantiek ontstond in Nederland een vermenging van Romantiek en realisme. Typerend hiervoor zijn de verhalen van Nicolaas Beets (1814-1903), de essayistiek van E.J. Potgieter (1808-1875) en de gedichten van de Vlaming Guido Gezelle (1830-1899).
