Een op 23 augustus 1939 in Moskou gesloten verdrag tussen de Sovjetminister van Buitenlandse Zaken Molotov en zijn Duitse collega von Ribbentrop. Dit pact tussen de Sovjetunie en Duitsland staat ook bekend als het non-agressiepact.
Beide landen beloofden neutraal te blijven als een van de twee door een derde land zou worden aangevallen. Zowel de Sovjetunie als Duitsland zegde toe zich niet aan te zullen sluiten bij een groep landen die `direct of indirect gericht was tegen de andere verdragspartij'.
Het verdrag bevatte geheime bepalingen waarbij Polen tussen de twee landen werd verdeeld en de Sovjetunie de vrije hand kreeg in Finland, de Baltische staten en in Bessarabië.
Het pact werd op 22 juni 1941 verbroken toen Duitse legers de Sovjetunie binnenvielen.
Dit verdrag wordt vaak een schoolvoorbeeld van een monsterverbond genoemd, omdat de twee landen sinds de nationaal-socialistische machtsovername in Duitsland in 1933 zeer vijandig tegenover elkaar stonden. De afspraken van de Asmogendheden, in september 1938 op de conferentie van München met Frankrijk en Groot-Brittannië gemaakt, hadden echter Stalins wantrouwen opgeroepen. Hij vermoedde een anti-Sovjetunie-complot. Om mee te kunnen delen in de winst, zocht hij contact met Duitsland. Stalin wilde samen met Duitsland tegen Groot-Brittannië en Frankrijk oorlogvoeren om in die landen een revolutie te veroorzaken. Later zou de Sovjetunie met Duitsland afrekenen. Hitler had er op zijn beurt belang bij een eventuele tweefrontenoorlog met de Sovjetunie én met Frankrijk en Groot-Brittannië te vermijden en voelde daarom ook voor een verdrag.
Van een gezamenlijke oorlog van Duitsland en de Sovjetunie tegen Groot-Brittannië en Frankrijk kwam niets terecht; Hitler-Duitsland veroverde in het voorjaar en de zomer van 1940 West-Europa alleen.
In mei 1941 besloot Stalin in de herfst een preventieve aanval op Duitsland uit te voeren; in juni werd hij echter verrast door operatie-Barbarossa. Doordat de legers van de Sovjetunie zich op een aanvalsoorlog tegen Duitsland aan het voorbereiden waren, ging het in defensief opzicht volkomen mis. De Sovjettankformaties stonden aan de westelijke grens klaar om Duitsland aan te vallen; door de onverwachte Duitse aanval kwamen ze tactisch in een zeer ongelukkige opstelling terecht. Dit verklaart de dramatische nederlaag die het Rode Leger in de eerste fase van operatie-Barbarossa leed.
Met de aanval op de Sovjetunie op 22 juni 1941 maakte Duitsland een einde aan dit verdrag.
